Πέμπτη 7 Ιανουαρίου 2016

ΑΙΓΑΛΕΩ - Τοπικισμός με αιτία!

ΠΕΜΠΤΗ 7-1-2016




Οι Αιγαλεώτες αγαπούν τη γειτονιά τους με πάθος και γι' αυτό δεν την αποχωρίζονται εύκολα. 

Το «Αιγάλεω City», όπως χαριτωμένα το αποκαλούν, ιστορικά υπήρξε συνοικία της εργατικής τάξης. Οι αλλαγές που έγιναν το έχουν αναβαθμίσει και το έχουν καταστήσει μια νοικοκυρεμένη γειτονιά.





Στην αρχαιότητα, οι κάτοικοι της περιοχής έβοσκαν τα ζωντανά τους στο γειτονικό βουνό. Ετσι ονομάστηκε Αιγάλεω, δηλαδή «λαός κατσικιών». Και έγινε «διάσημο» ως το σημείο απ’ όπου ο Ξέρξης παρακολούθησε την ήττα του στόλου του στη ναυμαχία της Σαλαμίνας, το 408 π.Χ.

 Οι Αιγαλεώτες αγαπούν τη γειτονιά τους με πάθος και γι' αυτό δεν την αποχωρίζονται εύκολα. Το «Αιγάλεω City», όπως χαριτωμένα το αποκαλούν, ιστορικά υπήρξε συνοικία της εργατικής τάξης. Οι αλλαγές που έγιναν το έχουν αναβαθμίσει και το έχουν καταστήσει μια νοικοκυρεμένη γειτονιά.

Στην αρχαιότητα, οι κάτοικοι της περιοχής έβοσκαν τα ζωντανά τους στο γειτονικό βουνό. Ετσι ονομάστηκε Αιγάλεω, δηλαδή «λαός κατσικιών». Και έγινε «διάσημο» ως το σημείο απ’ όπου ο Ξέρξης παρακολούθησε την ήττα του στόλου του στη ναυμαχία της Σαλαμίνας, το 408 π.Χ.

Κόμβος. Η πλατειά Ελευθερίου Βενιζέλου είναι γνωστή ως Πλατεία Εσταυρωμένου λόγω του Ναού της Υψώσεως του Τίμιου Σταύρου.
Κόμβος. Η πλατειά Ελευθερίου Βενιζέλου είναι γνωστή ως Πλατεία Εσταυρωμένου λόγω του Ναού της Υψώσεως του Τίμιου Σταύρου.
Πολλούς αιώνες αργότερα, το 1941, όταν και σχηματίστηκε ο σημερινός δήμος πήρε το όνομα Αιγάλεω από το ομώνυμο όρος αφού περιλαμβανόταν στα γεωγραφικά του όρια. 

Προπολεμικά, ωστόσο, πριν γίνει δήμος, το Αιγάλεω ήταν γνωστό με μια σειρά άλλων ονομάτων, που μαρτυρούν τις διαφορετικές πτυχές της ιστορίας του.

Κατά τη νεώτερη εποχή, είχε το ιταλογενές προσωνύμιο «Μπαστάρδι» και ήταν μια πευκόφυτη έκταση με διάσπαρτα τσιφλίκια, στην οποία κατοικούσαν οι εργάτες των τσιφλικιών της περιοχής του Βοτανικού και του Ελαιώνα. 

Το 1874 ανοίγει το εργοστάσιο παρασκευής πυρίτιδας του Μποδοσάκη, στη θέση του σημερινού δημοτικού άλσους. 

Προσελκύει εργατόκοσμο, και ταυτόχρονα εμπνέει την καινούργια ονομασία της περιοχής, «Μπαρουτάδικο», και ανήκει στον Δήμο Αθηναίων. 

Την ίδια περίοδο, λόγω της εκβιομηχάνισης της κοίτης του Κηφισού πυκνώνουν οι εργατικοί οικισμοί και αποκρυσταλλώνεται ο χαρακτήρας της συνοικίας.  Μετά τη μικρασιατική καταστροφή εδώ καταφεύγουν χιλιάδες πρόσφυγες, στους οποίους μοιράζονται οικόπεδα γύρω από τον Αγιο Σπυρίδωνα. 

Η απότομη αύξηση του πληθυσμού οδηγεί στη δημιουργία κοινότητας το 1934. Βαπτίζεται «Νέες Κυδωνίες», προς τιμή των χαμένων πατρίδων. Επί Κατοχής αναβαθμίζεται σε δήμο. 

Τα επόμενα χρόνια, στην πόλη καταφεύγει πλήθος εσωτερικών μεταναστών που αναζητούν δουλειά στις βιομηχανίες. Το πρώην πευκόφυτο προάστιο οικοδομείται πυκνά.

Τα χρόνια της ακμής.

Βόλτες. Ο επικοινωνιολόγος θοδωρής Φιλιππάς κάνει συχνά ποδήλατο στο Μπαρουτάδικο.
Βόλτες. Ο επικοινωνιολόγος θοδωρής Φιλιππάς κάνει συχνά ποδήλατο στο Μπαρουτάδικο.
Εκείνη την εποχή, μεγάλη άνθηση γνωρίζουν τα ρεμπετάδικα. Προσελκύουν την τοπική κοινωνία, που αναζητά τρόπους εκτόνωσης, αλλά και ανθρώπους κάθε τάξης από όλη την Αθήνα. 

Ο φωτογραφικός φακός απαθανατίζει τη Βουγιουκλάκη και τον Παπαμιχαήλ να διασκεδάζουν στα κέντρα της περιοχής, τα οποία γίνονται συχνά φόντο των ταινιών της Φίνος. 

Αλλωστε, στο «Αιγάλεω Σίτι» μεγαλουργεί ο Γιώργος Ζαμπέτας, η Μαρίκα Νίνου, η Ρίτα Αμπατζή, ο Στράτος Παγιουμτζής, ο Σπύρος Ζαγοραίος με τη γυναίκα του, Ζωή, και μια ολόκληρη γενιά Πολυκανδριώτιδων. 

Από το 1970 η εμπορική κίνηση αυξάνεται. Τις δεκαετίες του ’80 και του ’90, το Αιγάλεω γνωρίζει μεγάλες δόξες. Θεωρείται «πρωτεύουσα» των Δυτικών Προαστίων και συγκεντρώνει τη μερίδα του λέοντος σε κόσμο και ζωή. 

Στα κλαμπ του δημιουργούνται ουρές, ενώ τα ενοίκια στα μαγαζιά πολλές φορές αγγίζουν τα επίπεδα της Κηφισιάς. Η νέα χιλιετία βρίσκει το Αιγάλεω σε σχετική πτώση. 

Ο κύριος όγκος της δράσης έχει μεταφερθεί σε γειτονικές συνοικίες όπως το Μπουρνάζι και ο Κορυδαλλός. Ωστόσο, με τα εγκαίνια του μετρό το 2007, η περιοχή ξαναζωντανεύει. 

Οι κάτοικοι και οι επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται εδώ δηλώνουν αισιόδοξοι για το μέλλον και τονίζουν πως αγαπούν την πόλη τους. 


«Στο Αιγάλεω γεννήθηκα, μεγάλωσα και εξακολουθώ να μένω. Μπορεί να είμαι συναισθηματικά δεμένος με την περιοχή, όμως ταυτόχρονα μου παρέχει τα πάντα: Αθλητισμό, πολιτισμό, φαΐ, ποτό, ψώνια, βόλτες...», εξηγεί ο Κώστας Μωραΐτης. 

 


Επιχειρηματίας. Ο Κώστας Μωραΐτης έχει το μουσικό μεζεδοπωλείο «Κους Κους».






 «Το Αιγάλεω είναι κοντά στο κέντρο και σε βασικούς οδικούς άξονες, διαθέτει και μετρό, οπότε είναι μια ιδιαίτερα βολική περιοχή. Το μεγάλο ατού του είναι όμως το "Μπαρουτάδικο". 

Είναι ένας σημαντικός πνεύμονας οξυγόνου, από τους μεγαλύτερους της πρωτεύουσας, και παράλληλα έχει πολλή ζωή. 



Τα τελευταία χρόνια ο κόσμος πηγαίνει εκεί για να τρέξει, να κάνει ποδήλατο, να κάνει πατινάζ ή να πιει τον καφέ και το ποτό του στο άλσος», λέει ο Θοδωρής Φίλιππας. «Εχει επίσης πολλές πλατείες και κούνιες για τα πιτσιρίκια. 

Κόσμημα για την περιοχή είναι και το κολυμβητήριο. Νυχθημερόν γίνεται χαμός. 

Το Αιγάλεω όμως δεν ευνοεί μόνο τον αθλητισμό· έχει και κουλτούρα», προσθέτει η Πόπη Χριστοδούλου. 

«Κοντά στο παλιό Δημαρχείο που φιλοξενεί διάφορες καλλιτεχνικές εκθέσεις, υπάρχει το «οικομουσείο» με πλούσιο λαογραφικό υλικό, ενώ το παλιό εργοστάσιο «Ελληνικό Μολύβι», έχει μετουσιωθεί σε πολυχώρο πολιτισμού.

Μπαρουτάδικο. Η είσοδος του δημοτικού άλσους, πνεύ-μονα οξυγόνου και ζωής.
Μπαρουτάδικο. Η είσοδος του δημοτικού άλσους, πνεύ-μονα οξυγόνου και ζωής.
Μπαρουτάδικο Οαση πρασίνου και πολιτισμού

Από το 1874 έως και το 1965, στον χώρο του σημερινού Αλσους Αιγάλεω βρισκόταν η Εταιρεία Ελληνικού Πυριτιδοποιείου, που ήταν την εποχή της ακμής του μια από τις μεγαλύτερες βιομηχανικές μονάδες της χώρας. Το 1970 η έκταση περιήλθε στο Δημόσιο. 

 Αναρρίχηση. Στο Μπαρουτάδικο υπάρχει και ειδικός τοίχος για αναρρίχηση.

Τα κτίρια κατεδαφίστηκαν κι ο χώρος μετατράπηκε σε άλσος. Είναι ένας από τους ελάχιστους πνεύμονες πρασίνου στη Δυτική Αθήνα, όπου λειτουργούν σχολεία, αθλητικά κέντρα και το ΤΕΙ Αθηνών. 

Στο Αλσος βρίσκεται και το Δημοτικό Θέατρο «Αλέξης Μινωτής», που τα καλοκαίρια φιλοξενεί καλλιτεχνικά σχήματα και ανθρώπους του Πολιτισμού με καταξιωμένη διαδρομή.

Μετρό. Eργο της Oπυς Ζούνη στον σταθμό του μετρό.
Μετρό. Eργο της Oπυς Ζούνη στον σταθμό του μετρό.
 
Κάθε χρόνο, στα τέλη Αυγούστου, οργανώνονται οι πολιτιστικές διαδρομές στο θέατρο Αλέξη Μινωτή στο "Μπαρουτάδικο", ενώ τον χειμώνα λειτουργεί το διπλό θέατρο «Λάμπρος Κωνσταντάρας - Ρένα Βλαχοπούλου», συμπληρώνει ο Θοδωρής Φίλλιπας.

Τη συγκεκριμένη σκηνή επέλεξε ο Παναγιώτης Καπποδίστριας για να ανεβάσει το έργο «Ο Θεός κι η ψυχή σου». «Το θέατρο βρίσκεται πολύ κοντά στην Αθήνα, αλλά χωρίς τους κινδύνους που εγκυμονούν στο κέντρο. 

Διαθέτει και εξαιρετικές υποδομές, ακόμα και περιστρεφόμενη σκηνή, κάτι σπάνιο για τα ελληνικά δεδομένα», εξηγεί. «Μετά την παράσταση συνήθως πάμε όλοι μαζί για ποτό ή φαγητό γύρω από την πλατεία Εσταυρωμένου, όπου έχει πολύ καλά μαγαζιά. 

Εδώ οι μαγαζάτορες κοιτάνε πραγματικά να σε εξυπηρετήσουν», συνεχίζει.

Θέα. Το «Μπαρουτάδικο» από ψηλά.
Θέα. Το «Μπαρουτάδικο» από ψηλά.
Η ποιότητα των μαγαζιών της περιοχής, είναι κατά γενική ομολογία, υψηλή. «Μου αρέσει πολύ η βόλτα στην αγορά της Ιεράς Οδού, όπου βρίσκεις ό,τι θέλεις. 

Υπάρχουν και ιστορικά μαγαζιά, όπως το "Εντελαμαγκέν", που μέχρι πρόσφατα τραγουδούσε ο Ζαγοραίος. Ή το "Απόβραδο", μια κλασική ταβέρνα με φοβερά ψητά που λειτουργεί από το 1937 και περνάει από γενιά σε γενιά», λέει ο Θοδωρής Φίλιππας.

Ανθρώπινος χαρακτήρας.
 
Με τα εγκαίνια του μετρό η κίνηση έχει πάρει τα πάνω της. «Αν και τη δεκαετία του 2000 έγιναν λάθη που οδήγησαν πολλά μαγαζιά να μετακομίσουν σε διπλανές περιοχές, σήμερα η αγορά έχει αρχίσει να ξαναζεσταίνεται. 


Τον τελευταίο μόνο μήνα έχουν ανοίξει τρία καινούργια μαγαζιά κοντά στο δικό μου. Είναι ποιοτικά και περιποιημένα. Ο κόσμος βλέπει ότι οι μαγαζάτορες τον εκτιμούν και αυτό είναι καλό γιατί έτσι αναβαθμίζεται όλη η περιοχή», λέει ο Κώστας Μωραΐτης.

Εγκαταστάσεις. Το γήπεδο τένις στο Μπαρουτάδικο.
Εγκαταστάσεις. Το γήπεδο τένις στο Μπαρουτάδικο.
 
Το Αιγάλεω μπορεί να μην ξέφυγε από τη μοίρα των περισσότερων περιοχών της πόλης. Πολλές μονοκατοικίες γκρεμίστηκαν για να χτιστούν στη θέση τους πολυκατοικίες, ενώ δέχθηκε το δικό του μερίδιο από μετανάστες. «Στην εποχή μου ήταν ένα προάστιο με τα παράθυρα ανοικτά και τις νύχτες του καλοκαιριού κοιμόμασταν έξω στρωματσάδα. 

Σήμερα πιο πολύ ακούς φωνές αλλοδαπών», λέει ο Θανάσης Πολυκανδριώτης. Κι όμως οι περισσότεροι κάτοικοι βλέπουν τα πράγματα αισιόδοξα και συμφωνούν πως παρά τις αλλαγές, η πόλη τους ακόμα διατηρεί τον ανθρώπινο της χαρακτήρα. «Αν και από άποψη περιβάλλοντος δεν λέει και πολλά, το Αιγάλεω έχει καλό κόσμο. 

Το 80% των σπιτιών είναι ιδιοκατοίκητα, είμαστε χρόνια γείτονες και γνωριζόμαστε μεταξύ μας», τονίζει η Δήμητρα Τσάκαλη.

Και ο Θοδωρής Φίλιππας λεει με τη σειρά του: «Είναι μια περιοχή ασφαλής ακόμα και αργά το βράδυ. Και ανθρώπινη, παρά το τσιμέντο της. 

Ακόμα υπάρχουν μονοκατοικίες και γενικά ο κόσμος του Αιγαλέω δεν μετακομίζει από τη γειτονιά του. 

Οι περισσότεροι φίλοι μου από το σχολείο εξακολουθούν να μένουν εδώ». «Δεν θέλουμε να φύγουμε και να πάμε βόρεια, νότια, ή στο Χαϊδάρι. Εδώ είναι οι δουλειές, οι φίλοι, οι παρέες, οι συνήθειες μας. Ακόμα και τα παιδιά μας έμειναν εδώ», καταλήγει η κ. Τσάκαλη.

Λογοθεραπεύτρια. Η Πένυ Γαβριλάκη, ιδιοκτήτρια κέντρου λογοθεραπείας.
Λογοθεραπεύτρια. Η Πένυ Γαβριλάκη, ιδιοκτήτρια κέντρου λογοθεραπείας.

Στοιχεία Το Αιγάλεω σε νούμερα

74.046 είναι οι κάτοικοι του Δήμου Αιγάλεω σύμφωνα με την απογραφή του 2001.

25% του δήμου είναι βιομηχανική περιοχή, ενώ διασχίζεται από πέντε μεγάλες οδικές αρτηρίες: Τις λεωφόρους Κηφισσού, Αθηνών, Θηβών, Πέτρου Ράλλη και την Ιερά Οδό.

468 μέτρα είναι το μέγιστο υψόμετρο του Ορους Αιγάλεω.

1946 δημιουργήθηκε από την ένωση τεσσάρων τοπικών συλλόγων ο Α.Ο. Αιγάλεω. Παρά το γεγονός ότι πλέον υποβιβάστηκε στη Δ’ Eθνική Κατηγόρια, η ποδοσφαιρική του ομάδα έφτασε να παίζει στο Κύπελλο UEFA στα μέσα του 2000.

Μουσικός. Το Αιγάλεω έχει γεννήσει μεγάλους καλλιτέχνες. Ο Θανάσης Πολυκανδριώτης είναι ένας από αυτούς.
Μουσικός. Το Αιγάλεω έχει γεννήσει μεγάλους καλλιτέχνες. Ο Θανάσης Πολυκανδριώτης είναι ένας από αυτούς.
1988 δημιουργήθηκε το νέο γήπεδο της ποδοσφαιρικής ομάδας του Αιγάλεω και ονομάστηκε προς τιμήν του δημάρχου Σταύρου Μαυροθαλασσίτη. Τα τμήματα μπάσκετ και βόλεϊ αγωνίζονται στο Δημοτικό Γυμναστήριο «Σταύρος Βενέτης».
 
Της Ελίνας Γιαννουλοπούλου eafb6@yahoo.com
ΦΩTOΓΡAΦIEΣ: ZΩΗ ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΑΚΗ www.zoehatziyannaki.com

Γκράφιτι. Τέχνη του δρόμου στο Μπαρουτάδικο.
Γκράφιτι. Τέχνη του δρόμου στο Μπαρουτάδικο.


                                       Παιδεία. Η άρτια βιβλιοθήκη των ΤΕΙ Αθήνας

 Ορόσημο. Το Μπαρουτάδικο ήταν εργοστάσιο παρασκευής πυρίτιδας. Η χαρακτηριστική καμινάδα του διασώζεται μέχρι σήμερα.


           Νοστιμιά. Η φήμη των λουκουμάδων Μπαλατσούρα ξεπερνά τα όρια της γειτονιάς.

          Απόβραδο. Ταβέρνα από το 1937. Ηταν στέκι του Ζαμπέτα και του Μπιθικώτση.

                        Πολιτισμός. Το «8 Δυτικά» είναι χώρος Τέχνης και ψυχαγωγίας

                Μουσείο Μικρασιάτικου Πολιτισμού Αιγάλεω (ΦΩΤ. ΘΑΝΟΣ ΕΥΘΥΜΕΡΟΣ)
 
 
                               Το Α’ Δημοτικό χρονολογείται από τη δεκαετία του 1950




ΠΗΓΗ. ethnos.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου